در این مقاله به انواع تقویم های جهان می پردازیم، پس اگر برای شما هم تفکیک و مفهوم تقویم های متفاوت قدری سخت و پیچیده است این مقاله از جوپنزا را از دست ندهید. تقویم ها که در مدل های مختلف رومیزی، زیردستی و تقویم دیواری تولید می شوند یکی از مهمترین ابزارهایی هستند که امروزه به کمک آن ها می توانیم از تاریخ روز، ماه و سال مطلع شویم. تقویم های ساده ای که همه ساله تولید می شوند و ما از آن ها برای برنامه ریزی روزانه و تنظیم وقت خود استفاده می کنیم. تقویم یک وسیله کاربردی برای نشان دادن تمامی مناسبت ها و تعطیلات در طول یک سال است. در واقع یک وسیله بسیار مهم بوده که پیش از میلاد مسیح پای خود را به زندگی انسان باز کرد. چرا که مردم برای زندگی خود، کشاورزی و سایر فعالیت ها به آن نیاز داشتند. از این رو ما لازم دانستیم در این مقاله ابتدا تاریخچه تقویم و سپس به انواع آن بپردازیم. پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
تاریخچه تقویم
در بخش بعدی مقاله به انواع تقویم های جهان می پردازیم. اما در این بخش لازم است قدری به تاریخچه پیدایش تقویم اشاره کنیم. شاید برایتان عجیب باشد که اولین تقویم ها در حدود 1000 الی 3500 سال پیش از میلاد مسیح شکل گرفتند. در واقع شروع پیدایش تقویم از زمانی آغاز شد که مردم به زندگی اجتماعی روی آوردند و شروع به کشاورزی و دامپروری کردند. طبیعتا کشاورزی نیازمند یک زمان بندی درست و اصولی است و افراد برای آنکه بدانند چه زمانی وقت کاشت و چه زمانی وقت برداشت است به تقویم نیاز دارند. جالب است بدانید اولین تقویمی که طراحی شد، تقویم قمری است. پس از آن تقویم خورشیدی-قمری و در نهایت تقویم خورشیدی ارائه شد. گفتنی است، اولین قومی که از تقویم خورشیدی 365 روزه استفاده کرد مصریان بودند و اولین کسانی که سال را به 12 ماه 30 روزه تقسیم کردند بابلیان بودند.
انواع تقویم های جهان
در این بخش از مقاله به انواع تقویم های جهان می پردازیم:
-
تقویم میلادی
تقویم میلادی تقویمی است که بر اساس میلاد مسیح طراحی و تنظیم شده است. این تقویم یکی از مهمترین تقویم ها در کل دنیاست و اکثر کشورهای دنیا از تقویم میلادی استفاده می کنند و به نوعی تقویم بین المللی محسوب می شود. این تقویم برای اولین بار توسط یک پزشک به نام آلویسیوس لیلیوس اهل ناپل پیشنهاد شد. از آنجایی که در 24 فوریه 1582 تعدیل کیسیه گری آن توسط پاپ گریگوری سیزدهم پذیرفته شد این تقویم به نام تقویم گریگوری نیز معروف است. اولین تقویم میلادی به نام تقویم ژولینی از نوعی تقویم رومی گرفته شده است که مبدا آن میلاد مسیح است. این تقویم دارای 365 روز بود که در آن هر 4 سال یکبار یک روز به روزهای سال افزوده می شود.
-
تقویم هجری شمسی
تقویم هجری شمسی بر اساس تاریخ هجرت پیامبر طراحی شده است که یکی از انواع تقویم های جهان است. شروع این تقویم با اولین روز بهار آغاز می شود و این تقویم در حال حاظر در کشورهای ایران و افغانستان مورد استفاده قرار می گیرد. در سال 1304 تقویم هجری شمسی در کشور ایران توسط مجلس شورای ملی در تاریخ 11 فروردین به رسمیت شناخته شد. شاید برایتان جالب باشد نامی که برای 12 ماه سال در آن زمان انتخاب شد بر اساس نام الهه های زرتشت شکل گرفت. در این تقویم هر سال دارای 4 فصل که به ترتیب بهار، تابستان، پاییز و زمستان نام دارند. هر فصل از سال نیز دارای سه ماه است که به طور حدودی هر ماه دارای 4 هفته است. هر سال با 1 فروردین شروع می شود و با 29 اسفند به پایان می رسد. البته هر 4 سال یکبار اسفند 30 روزه تمام می شود.
-
تقویم هجری قمری
یکی دیگر از انواع تقویم های جهان تقویم هجری قمری است. تقویم هجری قمری، تقویمی است که بر اساس چرخش ماه تهیه و تنظیم شده است. این نوع تقویم در کشوررهای مسلمان به عنوان یک تقویم مذهبی یا مدنی مورد استفاده قرار می گیرد. به طوری که برای برگزاری بسیاری از آیین ها و مراسمات مذهبی نظیر ماه رمضان، ماه محرم و سایر عزاداری های مذهبی از این نوع تقویم استفاده می شود. در زمانی که عمربن خطاب به عنوان دومین خلیفه جایگزین حضرت علی شد به ایران حمله شد. در طی این حمله تقویم هجری قمری جایگزین تقویم یزجردی شد. تقویم هجری قمری بر اساس زمان هجرت پیامبر است و خب تقویم یزجردی بر اساس زمان تاج گذاری پادشاه ساسانی شکل گرفت. این تقویم به منظور گرفتن باج یا خراج از مردم ایران تعویض شد.
تقویم در ایران
از انواع تقویم های جهان می توان به تقویم ایرانی اشاره کرد. استفاده از گاه شمار در کشورمان ایران به پیشینه ای کهن می رسد. به همین دلیل در طول تاریخ تقویم ایرانی بر اساس شرایط، جنگ ها و تجاوز ها، تاج گذاری ها و غیره تغییر کرده است. هدف اصلی تقویم ایرانی در این بوده است که دقیقا مطابق با طبیعت و گذر جهان تنظیم شده باشد. از این رو امروزه نیز ما دقیق ترین تقویم جهان را نسبت به نظام طبیعت داریم چرا که سالیان سال، تلاش برای نگهداشتن آیین و مراسماتمان جواب داده است و امروزه همچنان ما بهترین و دقیق ترین تقویم را داریم. در طول سالیان زیاد کوشش دانشمندان ایرانی منجر به پیدایش یکی از دقیق ترین تقویم ها شد. در کتیبه ها و دست نوشته های ایرانی نیز میتوان این میزان اهمیت را مشاهده کرد و جالب است بدانید بیشترین کتیبه های مربوط به نجوم و تقویم به دوران کاسیان و هخامنشیان برمی گردد.
بیشتر بخوانید: چرا تقویم قمری می چرخد؟ علت جابجایی ماه های آن چیست؟
تقویم های ایرانی در طول سالیان
حال که تا حدودی با انواع تقویم های جهان آشنا شدیم در اینجا به انواع تقویم های ایرانی می پردازیم:
تقویم های میترایی یا همان تقویم آریایی، تقویم کردی یا همان مادی، تقویم هخامنشی یا همان پادشاهی، تقویم زرتشتی یا همان اوستایی، تقویم اوستایی نو، تقویم میلادی، تقویم خراجی، تقویم یزدگردی، تقویم هجری قمری، تقویم جلالی و تقویم هجری خورشیدی برجی از جمله تقویم هایی بودند که طی قرن ها در ایران مورد استفاده قرار گرفته اند.
سخن آخر
امیدواریم از مطالب موجود در این مقاله لذت برده باشید و اطلاعاتی به اطلاعات عمومیتان افزوده شده باشد.