در این مقاله می خواهیم به دانستنی های تقویم شمسی بپردازیم. تقویم هجری شمسی تقویم رسمی ایران است. این تقویم شمسی است و یکی از گاه شماری های ایرانی است که شباهت بیشتری به تقویم میلادی دارد و بر اساس مدار زمین به دور خورشید است. در اعتدال مارس که توسط محاسبه نجومی برای نصف النهار زمان استاندارد ایران (52.5 درجه شرقی، UTC+03:30) تعیین می شود، شروع می شود و دارای سال های 365 یا 366 روزه است. گاهی به آن تقویم شمسی و تقویم خورشیدی نیز می گویند. این نوع تقویم به اختصار SH، HS یا، گاهی اوقات AHSh، خوانده می شود. این در حالی است که تقویم اسلامی مبتنی بر قمری معمولاً به اختصار AH خوانده می شود. به هرحال این تقویم، تقویم رسمی ایران است و ما سعی کردیم در این مقاله بیشتر به این موضوع بپردازیم.
نحوه تبدیل تقویم شمسی به تقویم رسمی ایران
در این بخش از مقاله به دانستنی های تقویم شمسی در نحوه تبدیل تقویم شمسی به تقویم رسمی ایران بپردازیم. اولین روز از تقویم هجری شمسی، روز اعتدال بهاری، 18 مارس 622 میلادی بود. این تقویم «تقویم هجری» نامگذاری شده است، زیرا اعتقاد بر این است که آن سالی بود که حضرت محمد از مکه به مدینه رفت که از آن به عنوان هجرت یاد می شود. این سال را عموماً مسلمانان اولین سال اسلام می دانند. اگر یک تاریخ تقویم میلادی بعد از اعتدال بهاری باشد، سال مربوط به تقویم هجری شمسی سال میلادی منهای ۶۲۱ سال خواهد بود. به عنوان مثال. تاریخ میلادی در ژوئن 2024 به سال هجری 1403 می رسد (2024 – 621 = 1403).
تقویم شمسی باستانی
تقویم شمسی ایران باستان یکی از قدیمی ترین تقویم های جهان و همچنین دقیق ترین تقویم شمسی است که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجایی که تقویم از محاسبات نجومی برای تعیین اعتدال بهاری استفاده می کند، خطای ذاتی ندارد. این تقویم قدیمیتر از تقویم هجری قمری است که اکثر مسلمانان استفاده میکنند (که در غرب به تقویم اسلامی معروف است). اگر چه هر دو از هجرت به حساب می آیند. تقویم هجری قمری از سال های شمسی استفاده می کند و بر اساس «سال هجرت» محاسبه می شود، و تقویم اسلامی بر اساس ماه های قمری است و از «روز هجرت» واقعی است.
بیشتر بخوانید: تقویم نجومی چیست؟ آیا صحت دارد؟
تاریخچه تقویم شمسی
از دانستنی های تقویم شمسی، تاریخچه ظهور این تقویم است. یافته ها حاکی از این است که برای اولین بار عبدالغفارخان نجم الدوله تقویم هجری شمسی را استخراج کرد. وی اولین کسی بود که تاریخ 1264 را در حاشیه تقویم مربوط به سال 807 جلالی ذکر کرد و از آن پس بود که تقویم هجری شمسی در ایران رواج یافت و تاریخ هجرت پیامبر از مکه به مدینه را به مبدا تاریخ ما ایرانیان تبدیل شد. لحظه تحویل سال بر اساس عبور خورشید از نقطه اعتدال بهاری تعیین می شود. درواقع زمانی که خورشید از نیمکره جنوبی به نیمکره شمالی وارد می شود لحظه تحویل سال را تعیین می کند.
مدت سال هجری شمسی برجی
سال هجری شمسی برجی ثابت و حقیقی است. یعنی مدت زمانی که طول می کشد دوبار مرکز خورشید از نقطه اعتدال بهاری عبور کند یک سال است. مدت زمان این نوع سال بین، 365 روز و 5 ساعت و 42 دقیقه و 365 شبانه روز و 6 ساعت و 4 دقیقه متغیر است.
مدت سال شمسی حقیقی
مدت سال شمسی حقیقی بین دو مدت 365 شبانه روز و 5 ساعت و 42 دقیقه و 365 روز و 6 ساعت و 4 دقیقه متغیر است. البته این دو نوع تاریخ در دوره ای 50 ساله از سال 1335 تا 1385 هجری شمسی است.
تعداد ماه های هجری شمسی
تعداد ماه های سال هجری شمسی از جمله جالب ترین دانستنی های تقویم شمسی است که در این بخش بدان پرداخته می شود. در این تقویم هر سال دارای 12 ماه حقیق یا همان 12 برج است. این 12 ماه بر اساس 12 صورت فلکی قدیمی منطقه البروج بوده که همه ساله خورشید از آن عبور می کند نام گذاری می شود. حدود 20 قرن قبل منجمان دایره االبروج را به 12 برج تقسیم کردند. البته این برج ها دارای صورت های فلکی بودند که خورشید در آن است. حال آنکه زمین هر 25800 سال یکبار روی محور خود در آسمان می چرخد. برج ها در این مدت زمان یک دور کامل برروی تمام صور های فلکی خود گردش می کنند. همین موضوع باعث تفاوت مدت زمان سال های شمسی حقیقی و نجومی می شود.
تفاوت تقویم هجری شمسی و میلادی
از دانستنی های تقویم شمسی می توان به تفاوت تقویم های مختلف با این تقویم پرداخت. تقویم هجری که از کلمه عربی «هجره» گرفته شده است به دلیل هجرت پیامبر اسلام از مکه به مدینه در بیش از 1400 سال پیش نامگذاری شده است. تقویم هجری قمری برای تعیین تاریخ های مهم مسلمانان مانند آغاز ماه روزه رمضان، عید فطر در پایان آن و شروع حج و عید قربان استفاده می شود.
بسیاری از ادیان و فرهنگ ها از تقویم هایی غیر از میلادی استفاده میکنند، که امروزه پرکاربردترین تقویم است.
تقویم گریگوری در اکتبر 1582 توسط پاپ گریگوری سیزدهم به عنوان تغییری در تقویم جولیان معرفی شد که به نام جولیوس سزار، رهبر روم باستان نامگذاری شد.
تقویم میلادی و ژولیان هر دو تقویمهای شمسی ۱۲ ماهه هستند که بر اساس مدت زمانی که زمین طول میکشد تا یک دور به دور خورشید بچرخد – کمی بیش از ۳۶۵ روز.
سخن آخر
امیدواریم از دانستنی های تقویم شمسی لذت برده باشید و تا حدودی به اطلاعات عمومی تان در این زمینه افزوده شده باشد. این مطالب صرفا برای افزایش آگاهی شما عزیزان آماده شده بود.